Xây dựng kỹ thuật định lượng Methyl Ethyl Keton trong nước tiểu bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ

TÓM TẮT

Đặt vấn đề: Methyl Ethyl Keton (MEK) là dung môi thuộc nhóm keton – nhóm chất gây bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm (theo ILO – 2010). Theo khảo sát ban đầu cho thấy người lao động làm việc trong các cơ sở sản xuất da giày có tiếp xúc MEK ở nồng độ tương đối cao (nhiều vị trí làm việc có nồng độ của MEK cao hơn tiêu chuẩn cho phép (>150mg/m³). Theo Hiệp hội các nhà vệ sinh công nghiệp Mỹ (ACGIH – 2018), nồng độ MEK trong nước tiểu được sử dụng làm tiêu chuẩn giám sát sinh học cho người lao động có tiếp xúc với MEK trong môi trường lao động. Tại Việt Nam, mặc dù người lao động đang tiếp xúc với MEK vượt tiêu chuẩn cho phép, nhưng chưa có quy trình kỹ thuật định lượng Methyl Ethyl Keton trong nước tiểu bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ để giám sát chỉ số sinh học cho người lao động có tiếp xúc với chất này.

Mục tiêu nghiên cứu: Xây dựng được quy trình phân tích MEK trong nước tiểu bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ với độ chính xác trên 97%, giới hạn định lượng 0,01µg/mL, và đề xuất ứng dụng vào việc nghiên cứu tiêu chuẩn giám sát sinh học cho người lao động có tiếp xúc nghề nghiệp với MnBK. Với phương pháp nghiên cứu Thử nghiệm xây dựng quy trình trong phòng thí nghiệm, kết hợp với điều tra cắt ngang người lao động có tiếp xúc nghề nghiệp với MnBK.

Phương pháp nghiên cứu: Thử nghiệm xây dựng quy trình trong phòng thí nghiệm, kết hợp với điều tra cắt ngang người lao động có tiếp xúc nghề nghiệp với MnBK.

Kết quả nghiên cứu: 1) Đã thử nghiệm thiết lập được quy trình kỹ thuật định lượng nồng độ MEK trong nước tiểu đảm bảo tính ổn định, độ chính xác với các tiêu chí như sau: Khoảng tuyến tính: (0,01 -10) µg/mL; Giới hạn phát hiện: 0,003 µg/mL; Giới hạn định lượng: 0,01 µg/mL; Quy trình đảm bảo tính ổn định, độ chính xác trên 97%. Giới hạn phát hiện (LOD) và giới hạn định lượng (LOQ) tương đương và thấp hơn một số tác giả khác đã nghiên cứu, tiết kiệm hóa chất, thời gian phân tích. 2) Áp dụng quy trình xây dựng được đã phân tích 56 mẫu nước tiểu của 56 đối tượng tiếp xúc với MEK cho thấy 7,14% số mẫu nước tiểu vượt quá giới hạn cho phép nồng độ MEK (>2mg/L) của Hiệp hội các nhà vệ sinh công nghiệp Mỹ (ACGIH). Đề tài kiến nghị các phòng thí nghiệm y sinh học cần áp dụng quy trình kỹ thuật xác định MEK trong nước tiểu để giám sát sinh học cho người lao động có tiếp xúc với MEK.

(Bài viết được đăng trên Tạp chí Hoạt động KHCN số 1,2&3 – 2020)