Ánh sáng tốt cho sản phẩm chất lượng cao. Phần 3- Sử dụng thiết bị chiếu sáng thích hợp

Hiện nay, bóng đèn tuýp là loại đang được sử dụng nhiều nhất, tuy nhiên còn có loại đèn compact tiêu thụ ít điện năng hơn cũng đang rất sẵn có trên thị trường. Loại đèn này khá đắt và cần khoản đầu tư ban đầu cao, nhưng có ưu điểm là rất tiết kiệm điện và dễ bảo dưỡng. Bảng 1 cung cấp một số dữ liệu so sánh.

Bảng 1: Số liệu so sánh hiệu quả và điện năng tiêu thụ

Loại bóng đèn TLD là loại bóng huỳnh quang lắp thẳng cho chất lượng ánh sáng tốt, giúp xác định sắc độ dễ dàng. Để tiết kiệm điện, nên lắp cho mỗi bóng một công tắc (Hình 10). Nhắc nhở công nhân tắt đèn khi không cần thiết, đặc biệt là những bóng đèn lắp riêng cho từng vị trí làm việc.

Tránh sấp bóng

Ngồi sấp bóng tối khiến cho công nhân thao tác khó khăn hơn. Khi phải nhìn trong bóng tối sẽ rất khó chịu vì mắt người phải điều chỉnh để thích nghi với ánh sáng của khu vực xung quanh. Công nhân làm việc sấp bóng sẽ mệt mỏi, nhức mắt, năng suất và chất lượng sản xuất thấp, thậm chí có thể gây tai nạn. Xem Hình 11 về những vị trí lắp bóng đèn khác nhau.

Những gợi ý đưa ra trên đây sẽ giúp bạn tránh được tình trạng sấp bóng. Nếu những vấn đề dưới đây được cải thiện nghĩa là bạn đã tránh được tình trạng sấp bóng rồi:

Hình 10: Mỗi bóng được lắp một công tắc riêng sẽ tiết kiệm điện năng

– Nhiều cửa sổ và cửa mái hơn.

– Sơn phủ trần và tường bằng những màu nhạt

– Sắp đặt vị trí và hường ngồi làm việc để tránh sấp bóng

-Lắp hàng bóng đèn phù hợp với hàng máy may.

– Đảm bảo nguồn chiếu sáng tốt

– Lắp đèn chiếu sáng cho vị trí kim may và bàn may.

Có nhiều cách giúp bạn kiểm soát tình trạng sấp bóng. Ví dụ, bạn có thể tăng cường độ sáng cho toàn phân xưởng bằng cách cho 10 đến 40 phần trăm lượng ánh sáng hắt lên trần. Làm như vậy, ánh sáng sẽ tán xạ tốt hơn do đượcphản chiếu lên trần. Để tận dụng được cách này, nên lắp trần nhà ở khoảng cách tương đối thấp, không có vật cản vàsơn màu trắng.

Hình 11: Những trục trặc gặp phải khi chỉ dùng một vị trí bóng đèn cho cả phân xưởng. Tùy vào từng vị trí: (a) bóng đèn phía trước và trên cao – khó nhìn rõ vị ví và thường gây chói.; (b) bóng đèn trên cao bên phải – vị trí này tốt hơn nhưng tạo nhiều vùng sấp bóng. (c) bóng đèn trên cao phía sau – đầu và thân của công nhân sẽ tạo ra sấp bóng lên vị trí thao tác; (d) bóng đèn trên cao bên trái – đây là vị trí tốt nhất.

Hình 12: Chụp bóng đèn có lỗ hở phía trên cho khả năng thắp sáng và thoát nhiệt tốt.

Những lỗ thoáng phía trên chụp đèn công nghiệp giúpthắp sáng trần nhà, thoát nhiệt tốt và ít bụi bám hơn loại có chụp đèn kín (Hình 12).

Tại những khu vực làm việc chỉ sử dụng ánh sáng đèn, khoảng cách giữa các bóng đèn rất quan trọng. Hình 13 hướng dẫn cách tận dụng nguồn sáng đều hơn. Hình 14 hướng dẫn cách bố trí bóng đèn trong dây chuyền sản xuất.

Chiếu sáng từng vị trí

Như đã đề cập từ đầu chương, nhu cầu thắp sáng cho từng vị trí thay đổi tùy theo tính chất công việc cũng như thị lực của công nhân. Những công việc cần sự chính xác như thêu, gắn các chi tiết trang trí bằng tay hay khâu kiểm tra chất lượng sản phẩm (phát hiện lỗi vải hoặc may hỏng) cần có thêm các loại đèn chiếu sáng đặc biệt cho từng vị trí.

Hình 13: Khoảng cách lắp đặt các bóng đèn công nghiệp. Khoảng cách từ vị trí làm việc tới vị trí lắp bóng là h. Nếu vị trí làm việc sát lối đi gần tường, vị trí bóng nên cách tường 0.75h. Khi làm việc sát tường, vị trí lắp bóng cũng gần hơn,cách tường 0.5 h

Hình 14: gợi ý cách lắp đèn chiếu sáng trong các dây chuyền sản xuất. khoảng cách giữa các vị trí bàn máy có thể thay đổi

Sắp xếp chiếu sáng một cách hợp lý cho từng vị trí công việc như vậy sẽ góp phần nâng cao năng suất lao động và chất lượng sản phẩm (Hình 15 và 16).

Hình 15: Những thao tác đòi hỏi sự chính xác hoặc người có tuổi cần lắp thêm đèn

Hình 16: Lắp đèn chiếu bàn làm việc cho những công việc như kiểm tra chất lượng hay đóng gói sản phẩm

Bảo dưỡng thường xuyên

Ngay với cả những hệ thống chiếu sáng mới được lắp đặt cũng cần phải có một chế độ bảo dưỡng phù hợp. Nếu không được bảo dưỡng, mức độ chiếu sáng thực tế chỉ đạt một nửa so với ban đầu sau vài tháng đi vào hoạt động.

 Có một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng độ chiếu sáng giảm:

* Bụi bẩn bám trên bóng đèn. Công tác lau chùi bóng đèn thường xuyên rất hay bị bỏ qua vì quá trình

bám bụi thường diễn ra từ từ. Chúng ta không nhận thấy ngay được rằng bụi bám sẽ hấp thụ một lượng ánh sáng lớn tỏa ra từ bóng đèn. Bảng 2 cho thấy sự khác nhau giữa các loại chụp đèn. Nếu bạn chọn loại chụp đèn kín phía trên (Hình 17), nên lau chùi hàng tháng.

Bảng 2 Lượng ánh sáng tiêu hao

*Tiêu hao quang năng từ bóng đèn trong quá trình sử dụng. Ví dụ, một bóng đèn huỳnh quang sẽ mất khoảng 25 đến 30 % lượng ánh sáng phát ra so với lúc thắp sáng ban đầu. Đây là lý do vì sao chúng ta nên thay thế một loạt bóng đèn sau một thời gian sử dụng nhất định. Không nên đập vỡ những bóng đã được thay thế vì ta có thể sử dụng lại để thay cho bóng ở những vị trí đã hỏng trước đó.

* Bụi bám trên cửa sổ, cửa mái, trần nhà và tường. Ta có thể thu được khoảng 20% hoặc hơn nữa lượng ánh sáng bằng cách lau chùi thường xuyên bên trong và bên ngoài tất cả cửa sổ và cửa mái. Đồng thời cũng phải giữ cho tường, trần và các bề mặt bên trong được sạch sẽ. Điều này giúp phản xạ ánh sáng tốt hơn.

Hình 17: Bóng đèn huỳnh quang có chụp đèn kín cần được làm vệ sinh sạch sẽ hàng tháng

Tóm tắt

Những nguyên tắc chiếu sáng tốt hơn mà không làm tăng hóa đơn tiền điện.

1. Tận dụng tối đa ánh sáng ban ngày.

2. Tránh ánh sáng chói.

3. Chọn vị trí làm việc có màu nền phù hợp.

4. Chọn đúng vị trí lắp hệ thống đèn chiếu sáng.

5. Sử dụng thiết bị chiếu sáng thích hợp.

6. Tránh sấp bóng.

7. Bảo dưỡng thường xuyên.

(Nguồn tin: Theo tài liệu – Cải thiện điều kiện lao động và năng suất lao động trong ngành may mặc, DA VIE/05/01/LUX)