Nhà xưởng phù hợp cho sản xuất – Phần 1: Bảo vệ nhà xưởng khỏi thời tiết nóng hoặc giá lạnh

Không có nhiều công ty có điều kiện nơi làm việc lý tưởng. Có nhiều cách cải thiện khu nhà xưởng làm việc mà không cần quá nhiều vốn đầu tư. Chương này sẽ đưa ra một số cách thức đơn giản và thực tế trong việc cải thiện khu nhà xưởng. Kiểm soát nhiệt độ, thông gió, thiết kế sàn nhà và bố trí chỗ làm việc thích hợp, đảm bảo an toàn điện và chống cháy nổ sẽ nâng cao hiệu suất làm việc cho công nhân và tránh được thất thoát lớn. Những nguyên tắc sau sẽ giúp công ty bạn thu hút được khách hàng và cải thiện hình ảnh của nhà doanh nghiệp.

Bảo vệ nhà xưởng khỏi thời tiết nóng hoặc giá lạnh

Một trong những điều kiện quan trọng nhất đảm bảo làm việc hiệu quả là kiểm soát nhiệt độ phù hợp trong khu vực nhà xưởng. Khung nhiệt độ thay đổi tùy theo điều kiện khí hậu hay mùa ở từng vùng và tùy theo loại hình cũng như cường độ lao động. Nhiệt độ dễ chịu nhất dao động trong khoảng 20 -25oC. Chệch khỏi khoảng nhiệt độ này sẽ tốn chi phí nhiều hơn và năng suất lao động thấp hơn. Cần áp dụng những biện pháp thích hợp để giảm khí nóng hoặc khí lạnh từ bên ngoài tràn vào khu nhà xưởng.

Khí nóng hoặc khí lạnh thường tràn vào bên trong khu nhà xưởng theo hai con đường: trực tiếp (tràn vào trong qua cửa sổ, cửa ra vào, khe hở hoặc cửa mái) và gián tiếp nhờ quá trình dẫn nhiệt qua mái, tường hoặc sàn nhà.

Hình 1: Cây cao, cây bụi, cây leo là những biện pháp bảo vệ tự nhiên tránh hấp thụ nhiệt qua tường nhà.

Hình 2(a)

Hình 2(b)

Hình 2(c)

Hình 2: (a) Mái hay tường nhà làm bằng các tấm kim loại có khả năng cách nhiệt thấp;(b) Trần và tường nhà xây đúp hai lớp sẽ cách nhiệt, giảm sự xâm nhập của khí nóng hay khí lạnh từ ngoài vào một cách đáng kể; (c) Làm trần nhà phẳng cũng là một cách giảm bức xạ nhiệt rất hiệu quả. Tuy nhiên cách này phụ thuộc vào độ cao của trần nhà.

Ngoài ra, ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua cửa sổ hoặc cửa mái và làm nóng các đồ vật bên trong nhà xưởng. Nếu cơ sở sản xuất của bạn ở một nước cận nhiệt đới, mùa đông lạnh thì bạn phải chú ý bảo vệ cho công nhân. Đảm bảo lối ra vào khu nhà xưởng được lắp hai lớp cửa. Cửa sổ và cửa mái phải được đóng kín, tránh để không khí ấm bên trong lọt khe ra ngoài.

Tận dụng tự nhiên

Giữ cho khu nhà xưởng luôn xanh mát bằng cách trồng cây, trồng hoa (Hình 1). Cây cao, cây bụi, cỏ và hoa giảm tác động có hại của bức xạ mặt trời và gió nóng. Chúng đóng vai trò là những tấm lọc tự nhiên cản bụi bay vào trong khu nhà xưởng. Nếu trồng cây xung quanh khu vực nhà máy, phải chú ý cắt tỉa cành cây xòa xuống, đảm bảo khoảng cách với mặt đất ít nhất 3 mét để gió có thể thổi được vào bên trong khu vực nhà máy. Đặt ghế ngồi dưới gốc cây cho công nhân ngồi nghỉ. Không khí mát mẻ sẽ khiến công nhân tỉnh táo, lấy lại sức lực. Đối với những loại cây bụi, không nên trồng cao quá 1,5 mét để gió có thể thổi được vào bên trong.

Cải thiện khả năng bức xạ nhiệt của tường và mái nhà

Vật liệu và màu sắc mặt ngoài của tường và mái nhà có vai trò lớn trong việc hấp thụ và bức xạ nhiệt. Tường gạch hoặc tường bê tông không được xử lý tốt sẽ truyền nhiệt rất nhiều vào bên trong. Để giảm tác động này, mặt ngoài của tường và mái nhà phải nhẵn và sơn màu sáng, màu trắng là tốt nhất.

Cải thiện khả năng cách nhiệt

Lớp tường hoặc mái nhà bằng kim loại mỏng không thể ngăn được khí nóng hoặc lạnh từ ngoài lọt vào (Hình 2a). Nên xây tường đôi để cách nhiệt, không khí giữa hai lớp tường sẽ giữ vai trò cách nhiệt rất tốt. Cho dù bạn sử dụng loại vật liệu xây dựng nào (bê tông, gạch ngói, tấm lợp kim loại) và hình dáng mái (phẳng,nghiêng, mái trụ hay hình parabôn), thì cũng cần phải chú ý đến vật liệu làm trần. Điều này sẽ tăng khả năng giữ nhiệt cho nhà xưởng. Nên làm lớp cách nhiệt cho trần nhà bằng các loại vật liệu cách nhiệt sẵn có tại khu vực (gỗ dán, polystyrene, kính chắn nhiệt, v.v..). thậm chí có thể cách nhiệt bằng lớp đất.

Chú ý: Không nên dùng sợi khoáng amiăng làm vật liệu cách nhiệt (Hình 2b và 2c).

Tận dụng bóng râm để tránh ánh nắng mặt trời

Bóng râm có tác dụng rất lớn giữ cho nhiệt độ trong nhà máy thấp xuống. Bóng râm có hai tiện ích: tránh cho tường nhà bị bức xạ ánh sáng mặt trời và hấp thụ nhiệt bên ngoài mà không để nhiệt truyền vào bên trong nhà xưởng. Ngoài ra, bóng râm còn giúp cải thiện điều kiện ánh sáng, giảm ánh sáng chói và phát tán ánh sáng đều khắp cho khu xưởng. Cây xanh trồng xung quanh nhà xưởng mang lại bóng râm tự nhiên và rất hiệu quả. Một phương pháp khác cũng rất hiệu quả và ít tốn kém là lắp các tấm rèm che có màu sáng bên ngoài cửa sổ (Hình 3). Những tấm rèm này có thể lắp cố định (a) hoặc có thể điều chỉnh (b).

Hình 3

Hình 3(a)

Hình 3(b)

Hình 3: Rèm lắp bên ngoài cửa sổ ngăn bức xạ mặt trời (a) cố định (b) có thể điều chỉnh

Ở các nước nhiệt đới, treo các tấm mành dọc kết hợp với rèm ngang sẽ rất hiệu quả. Rèm ngang che được ánh nắng khi vị trí mặt trời ở trên cao (Hình 4 và 5).

Hình 4

Hình 5

Có thể thiết kế rèm che hình răng lược (Hình 6).

Hình 6

Bạn có thể tự làm các loại mành che này và lắp bên ngoài tường để che nắng cho những cửa sổ phải hứng nhiều nắng nhất. Chú ý rằng, hiệu quả tránh bức xạ nhiệt phụ thuộc vào hướng của cửa sổ so với vị trí mặt trời mọc và lặn. Bạn có thể lựa chọn cách thức lắp đặt mành che phù hợp với yêu cầu của mình.

Để tránh bức xạ nhiệt cho tòa nhà, bạn cũng có thể dùngcác loại mành che phản xạ ánh sáng hoặc các loại kính màu. Cách đơn giản nhất là sơn nửa trên kính cửa sổ bằng loại dung dịch nhuộm màu xanh. Hãy thử làm – rất có tác dụng.

(Nguồn tin: Tài liệu Cải thiện điều kiện lao động và năng xuất lao đông trong ngành may mặc, DA VIE/05/01/LUX)