Nhà xưởng phù hợp cho sản xuất – Phần 2:Cải thiện tình trạng thông gió bằng luồng khí tự nhiên

Phòng làm việc càng nhỏ, càng cần lượng lưu thông không khí lớn. Tất cả các khu nhà xưởng đều có hệ thống gió tự nhiên, nhưng nguồn cung cấp khí này thường kém hiệu quả ở những nước có khí hậu nóng.

Hình 4: Mành che ghép bằng những thanh gỗ mỏng. Loại này chắn nhiệt tốt và cung cấp ánh sáng tốt hơn loại mành làm khít.

Hình 5. Rèm cửa làm bằng các thanh chắn bên ngoài ngăn bức xạ nhiệt.

Hình 6: Mành cửa bên ngoài hình răng lược.

Hình 7: (a) Thông gió tức là thay không khí; (b) Tuần hoàn không khí là luân chuyển không khí bên trong xưởng. Cả haicách này giúp điều hòa và làm không khí nơi làm việc dễ chịu.

Không nên nhầm hệ thông gió với tuần hoàn không khí trong nhà máy: hệ thông gió cần được thay thế không khí bị ô nhiễm bằng luồng khí trong lành, trong khi hệ tuần hoàn không khí trong nhà máy chỉ nhằm cải thiện tình trạng nhiệt độ không khí bằng cách luân chuyển không khí mà không cần lượng khí thay thế. Hình 7 và một số hình khác gợi ý một số cách cải thiện thông gió trong khu sản xuất. Tuy nhiên, thiết kế cụ thể cho khu nhà xưởng cần được điều chỉnh tùy theo đặc điểm khí hậu từng vùng. Hãy coi đây là gợi ý chung, bạn có thể xin tư vấn thêm từ các kiến trúc sư và chuyên gia ngành thông gió.

Tận dụng tốt luồng khí thổi ngang

Luồng khí thổi ngang giúp cải thiện tình trạng nhiệt độ bên trong và đẩy khí ô nhiễm ra ngoài. Cách phổ biến và đơn giản nhất là luôn mở cửa sổ – che rèm lưới bên ngoài sẽ ngăn được bụi bẩn, côn trùng hoặc chim bay vào trong. Cửa sổ nhiều ô sẽ giúp điều tiết luồng khí tùy theo mức gió (Hình 8). Những khu làm việc phát thải hơi nước và bụi cần có luồng khí thổi ngang giúp cho việc thông gió được tốt hơn.

Hình 8. Thông gió tự nhiên nhờ các cửa sổ mở thông hai phía tường đối diện trong xưởng may là một giải pháp tốt

Hình 9: Luồng gió thổi tự nhiên tại các tòa nhà với nhiều kiểu thiết kế mái khác nhau

Tận dụng luồng không khí nóng Thông thường, rất khó có thể đảm bảo thông gió tốt ở những xưởng làm việc có diện tích rộng mà chỉ sử dụng cửa sổ hay quạt treo tường. Một điều không thể tránh khỏi là khu vực giữa xưởng sẽ không có luồng thông khí. Để giải quyết tình trạng này chúng ta có thể tận dụng sự đẩy ngược tự nhiên của luồng khí nóng, một dạng hiệu ứng “ống khói”.

Ta có thể làm bằng cách trổ các cửa thông gió trên mái nhà, loại cửa điều chỉnh độ mở hoặc cửa chớp lật. Hình dáng mái nhà cũng ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình thông gió tự nhiên. Xây nghiêng từ trần lên mái sẽ tránh được tình trạng hình thành một túi khí nóng trong nhà (Hình 9).

Ở các nước nhiệt đới, xây tường bằng loại gạch lỗ hoặc những tấm bê tông đúc sẵn có mái chìa sẽ tăng khả năng hút gió vào (Hình 10). Ở phía trên của tường, giáp với mái, có thể xây các khe cửa ngang để khí có thể lọt vào làm mát phần bên trong mái (Hình 11)

Hình 10: ở các nước nhiệt đới, xây tường bằng loại gạch lỗ hoặc bê tông đúc sẵn có mái chìa sẽ tăng khả năng hút gió vào

Hình 11: Xây khe cửa ngang sát mái để khí có thể lọt vào làm mát phần bên trong mái.

(Nguồn tin: Tài liệu Cải thiện điều kiện lao động và năng xuất lao đông trong ngành may mặc, DA VIE/05/01/LUX)