Luật và an toàn lao động trong buồng máy: Kỹ thuật an toàn khi khai thác máy phát điện và sử dụng dụng cụ điện xách tay

1. Kỹ thuật an toàn khi khai thác máy phát điện

Để đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trên  tàu, khi khai thác máy phát điện trên tàu thủy cần tuân thủ những điểm sau: 

– Đối với máy phát điện đang công tác, không được phép thay đổi chổi than và sửa chữa bất kỳ bộ phận nào của phần động, không gỡ rào chắn puli, các đầu cáp ở hộp đấu dây và các bộ phận khác, chỉ được đánh bóng cổ góp khi đi giày cách điện.

– Khi lau chùi cổ góp, chăm sóc các ổ bi, chú ý tránh phần động cuốn quần áo, giẻ lau và các đồ nghề vào máy, khi lau chùi cổ góp các bộ phận có điện bằng xăng dầu hay chất lỏng dễ cháy khác nếu cần lau phải cắt điện khỏi mạng cung cấp và các đường cáp bị cắt điện phải đấu ngắn mạch, tiếp đất, đồng đánh dấu tránh nhầm.

– Chỉ được dùng clorua và clorua eetylen hay các loại dầu dùng riêng cho máy điện để rửa máy điện khi đã thực hiện đủ biện pháp an toàn trong bảng hướng dẫn sử dụng.

– Sửa chữa máy điện phải chú ý tránh mọi điều kiện mở máy sơ cấp không đúng quy trình, vị trí làm việc không tạo ra bụi, tia nước hay bụi kim loại. Quá trình máy hoạt động  phải thường xuyên kiểm tra điện trở cách điện theo quy định của đăng kiểm.

– Bảng phân phối điện chính và các bảng điện phụ do thợ điện hoặc máy hai (nếu không có thợ điện) phụ trách, khi phát hiện thấy hỏng hóc trong các thiết bị của bảng phân phối và các thiết bị khác thì nhất thiết phải có mặt của họ ở nơi đó để khắc phục sự cố.

– Chỉ cho phép lau chùi bên ngoài bảng, thay đèn tín hiệu trước bảng khi bảng đang có điện. Được phép thay thế mới cầu chỉ nhỏ hơn 15A với điền kiện cắt công tắc điện đến phụ tải nơi có cầu chì bảo vệ cần thay.

– Trong trường hợp các thiết bị bảo vệ tự động cắt hoạt động, cho phép đóng lại điện một lần nữa, nếu các thiết bị lại bị cắt hoạt động, thì phải dừng lại, tìm được và khắc phục nguyên nhân gây ra cắt điện.

– Tuyệt đối cấm đóng cưỡng bức máy cắt tự động hay thực hiện biện pháp tương tự để cản trở sự hoạt đông của thiết bị bảo vệ.

– Khi các cầu chì bị cháy mà chỗ đó vẫn có điện thì phải dùng kìm cách điện hoặc găng tay cách điện.

– Cấm sử dụng cầu chì không hợp tiêu chuẩn và không đúng quy cách, trường hợp trên biển ngoại lệ cho phép dùng cầu chì tự tạo có tiết diện dây chì tương ứng nhưng khi tàu về tới bến thì phải thay ngay và lấy thêm dự trữ.

2. Kỹ thuật an toàn khi sử dụng dụng cụ điện xách tay

Trên tàu thủy thường trang bị một số dụng cụ điện xách tay như đèn điện, biến thế, máy hàn… đó là những dụng cụ lao động của thuyền viên, thông thường, các dụng cụ này có điện thế thấp dưới 24 vôn và tần số 50- 60Hz.

Một số trường hợp, dụng cụ điện xách tay có điện thế 220V, 50 – 60Hz, đèn ma-nơ, khi đó yêu cầu bắt buộc với các dụng cụ này, để tránh nguy hiểm, là phải tách chúng ra khỏi mạch điện chính, muốn vậy người ta nối qua biến áp cảm ứng.

Sử dụng dụng cụ điện xách tay cần chú ý kiểm tra điện trở  cách điện và một số điểm sau:

– Trước khi đấu dụng cụ vào mạng điện phải nối mát vỏ của nó, sau khi kết thúc công việc, ngắt điện rồi mới tháo dây, nối mát, khi đang làm việc nếu mất điện  cho dụng cụ.

– Trong quá trình làm việc nếu phát hiện thấy sai sót của dụng cụ, tiến hành cắt ngắt điện và kiểm tra lại dụng cụ ngay. Các dụng cụ này chỉ được dùng đầu cắm có một lỗ phụ tiếp đất, khi đấu vào mạch, công tắc điện của nó phải đang cắt điện.

– Khi di chuyển dụng cụ từ vị trí này sang vị trí khác hoặc sửa chữa hư hỏng, lấy phôi bào, thay mũi khoan… phải cắt điện nguồn cung cấp.

– Không được kéo căng hay làm xoắn dây hoặc đè nặng lên dụng cụ khi sử dụng, không dùng tay hay vật khác để chặn dụng cụ lại, không sử dụng chúng trên boong khi trời mua, dây cấp điện cho dụng cụ phải là cáp mềm.

– Sử dụng đèn ma-nơ phải có nắp lưới thép bảo vệ.

Ngoài ra, cần thường xuyên tiến hành kiểm tra tình trạng mát vỏ, dây tiếp đất, dây cáp điện, các ổ cắm…, trước khi bàn giao cho người khác sử dụng cần phải kiểm tra thêm một lần nữa.

(Nguồn tin: Luật và an toàn lao động trong buồng máy – NXB KH&KT)